B Harfindeki Atasözleri
Behr bi leqandina sekikî(kuçıkeki) heram nabê
Deniz bir köpeğin silkelenmesiyle haram olmaz
Ba jî ji te, baran jî ji te!
Rüzgarı da getirir yağmuru da
Ban ko qul bê, bin ban jî wê șil bê
Çatı delik olursa çatının altı ıslanır
Baran hat, erdê wesfê xwe da.
Yağmur yağdı, toprak kendi özelliğini gösterdi.
Baran li behrê tê.
Yağmur Denize yağar
Barê hinceta nayê rastkirin
Bahane bulanların yükü düzelmez
Barê ketî, namênê li erdê.
Düşen yük, yerde kalmaz
Barek xwarin di zikê te de disekinê, lê xeberek tê de nasekinê.
Bir sürü yemek karnında duruyor ama bir laf durmuyor
Barê zana, li pişta nezana.
Bilenlerin yükü, bilmeyenlerin sırtındadır
Barê te ko rastî bê, qeweta te bikevê jî li serê te nakevê.
Yükün düzgün olursa, gücün düşse bile başın öne eğilmez
Baş û pîs birayê hev in.
İyi ve kötü kardeştir
Bahwerî bi gurê birçî û bi marê tazî nayê.
Aç kurda ve çıplak yılana güven olmaz
Bavek karê heft kura xweyî bikê, lê heft kur nikarin karê baveki xweyî bikin.
Bir baba yedi oğlunun işine bakar ama yedi oğlu babanın bir işine bakmaz
Bav ji êș tê, kur je pirsa bajer dike.
Baba değirmenden geliyor oğlu şehri soruyor
Bav ji kur re rezekî dideynê, lê kur gurniyek tirih nadê bavê.
Baba oğluna bir bağ yetiştirir, oğlu babasına bir diken bile vermez
Bav pișt e, lê dê her tist e.
Baba sırttır, anne her şeydir
Bazara ehmeqa, gelekî zehmet e.
Ahmakların pazarlığı çok yorucudur
Bazara pêși, gul e.
Peşin Pazarlık gül gibidir
Bazarker bazara dikin, lê heramzade xira dikin.
Tüccar pazarlık eder haramzadeler ise bozar
Bêaqil, e bargiran in.
Ağır yüklü olan akılsızdır
Bê derpi bigere, lê stuwê xwe li ber zalima xwehr neke.
Pijamasız dolaş ama zalimlerin karşısında boynunu eğme
Bêhna kusê her kesi, bi wa xwes e.
Herkesin osuruk kokusu kendine güzeldir
Bela, belayê muminan e.
Bela hep müminlerin belasıdır
Belaş in, kelaş in.
Bedavaysa değersizdir
Belxemê nequrpêne, kûs û tira nesekinêne.
Balgamı kırtlama osuruğunu bekletme
Beq ko nequrqurê we bidirê.
Kurbağa vıraklamazsa patlar
Beran çu zozana ko qelew bibê, herdu quloçê xwe ji li ser kirin.
Koç, kilo almak için yaylaya gitti üstüne boynuzları da eridi
Berfê nebne pêşya tiya, nehka nebne pêsya birçiya.
Susamış birisine kar verme, Aç birisine nohut verme
Berf li nependiya, pere li cem pintiyan e.
Kar gizli yerlere(vadi,koy), para ise cimri insanlarda olur
Berê pîra neçne diwana mêra.
Yaşlılardan önce erkeklerin divanına girmeyin
Beroşek şîr bi kevçiyek mast dimeye.
Bir kazan süt bir kaşık yoğurt ile mayalanır
Bertil kevira nerm dikê.
Rüşvet taşı yumuşatır
Berxê nêr, ê gurandinê ye.
Erkek kuzu, derisini yüzmek içindir
Berxê nêr, ê kêrê ye.
Erkek kuzu, kesilmek içindir
Bext, bextê mêra ye.
İnsaf Erkeklerin İnsafıdır
Bext, nadime bi text.
Bahtı tahta değişmem
Bexçe me bi gul bû, baran lê hat, şil bû.
Bahçemiz güldü, yağmur yağdı ıslandı
Bi agir de bimîze lê bi agir neleyize.
Ateşe işe ama ateşle oynama
Bi bêhna fereh, harsim dibê helaw.
Ferah gönül ile olgunlaşmamış üzüm bile helva olur
Bibe ji malavakirya, lê nebe ji malxirabkirya.
Teşekkür et ama beddua etme
Bibî hevalê zanî, bi rûmet diçî banî.
Bilen arkadaş olursan, saygıyla yükselirsin
Biçûkê malê, kûçkê malê.
Evin küçüğü, evin köpeğidir
Bi desta dawo, bi linga li dûv gerihawo.
Eliyle verdi, yürüyerek peşinden koşturdu
Bi devekî dixun û bi qûnekê dirin.
Bir ağızla yiyip bir götle sıçıyorlar
Bi diayê derwêșa, bi tirê gamêșa çênabê.
Dervişlerin duasıyla ve mandaların osuruğuyla yapılmıyor
Bifroşim kerê reş, bixwim xwarinê xweş.
Satayım siyah eşşeği, yiyeyim güzel yemeği
Bigere li dinyayê û mileta, da ti bielimê xweş adeta.
Dolaş dünyayı ve milletleri, öğren güzel adetleri
Bi gotina xweș ji qulê derdixê marê reş.
Güzel söz yılanı deliğinden çıkarır
Bi gote got, mirov naçê coht.
Lafla peynir gemisi yürümez
Bi gulekê nabê bihar.
Bir gül ile bahar olmaz
Bi gur re goşt dixwe û bi șivan re şînê dikşêne.
Kurtla eti yiyor, çoban ile yas tutuyor
Bîjî jî ji heneka çêdibin.
Yaşam şakalarla güzelleşir
Bi kûsa, tenûr germ nabê.
Osurukla fırın ısınmaz
Bila avis bê, bila virnî bê.
Hamile olsun, geç olsun
Bila çav li riya dûr bê, ne li gorna kûr bê.
Gözün uzak yollarda olsun ama kör kabirde olmasın
Bila dil î bi dil bê, bila kirasê mû li mil bê.
Gönlüm hoş olsun da varsın giysim kıldan olsun
Bila dom bê, ne kom bê.
Hep olsun da, çok olmasın
Bila girtiyê hepsa bê, ne miryê gorna bê.
Kabirdeki ölü olmasın da varsın hapis mahkumu olsun
Bila irza merev butûn be, bila pariyê merev ziqûm be.
İnsanın ırzı tam olsun, yediği lokma zehir olsun
Bila heqê mi heq bê, bila li ser perê teyrê baz bê.
Hakkımız hak olsun, kartalın kanatlarında olsun
Bila li bal erşa bê, ne li bin ferșa bê.
En uzak yerde olsun da mezar taşının altında olmasın
Bila li şahristana bê, ne li goristana bê.
Kabirde olmasın şehirde olsun
Bila mirov kuștiyê şêra bê, ne girtiyê roviya bê.
Tilkinin esiri olacağına aslan tarafından ölmek daha iyidir
Bila ne li ber destê xaltê û metê be, bila li ber destê hovan û kuran be.
Teyze ve halanın elinde kalacağına barbar ve körlerin elinde kalsan daha iyi
Bila pișta te li malê te bê, ne berê xelkê lê bê.
Sırtını malına ver yabancıların eline bırakma
Bila qûna te derkevê, lê bila navê te dernekevê.
Götün çıksın da, adın çıkmasın
Bila rê bê, bila dûr bê, bila keç bê bila pîr be, bila bor bê bila kûr bê.
Yol olsun uzak olsun, kız olsun çok olsun, Geçit olsun derin olsun
Bila rindik bê, bila hindik bê.
Güzel olsun, az olsun
Bila rû bêşihê, ne dil bêșihê.
Yüz acısın da kalp acımasın
Bila sor bê, bila pênc perê wê zêde bin.
Kırmızı olsun da beş lirası çok olsun
Bila șûrê qetlê li milê te bê, lê bila xofa Xwedê li dilê te bê.
Ölüm kılıcı omzunda olsun, Allah korkusu da kalbinde olsun
Bila tișt ji te bimênin, lê bila ti ji tişta nemêne.
Senden bir şeyler kalsın, sen bir şeylerden kalma
Bila ti ji mirdala bê, lê bila ti ne ji deyndara bê.
Gereksiz veya Kirli ol ama borçlu olma
Bila Xwedê yar bê, bila dinya tev neyar bê.
Allah aşkın olsun tüm dünya düşmanın
Bi Dinya ra bişêwire lê bi Aqlê xwe bike.
Dünya ya danış ama aklındakini yap
Bi mela re neiçne șerîetê.
İmam ile şeriata gitmeyin
Bira bira ye, lê bazar cuda ye.
Kardeş kardeştir ama pazarlık başkadır
Bira keser e, kezeb raser e.
Kardeş hüzündür, yürekte üstündür
Bi pirsê mirov diçê mala xwedê.
Soru sorarak insan Allah`ın evine kadar gider
Bira pișt e, kezeb xişt e, lê malxirabûn hemû tist e.
Kardeş sırttır, yürektir ve herşeydir
Birîndar bi birîna xwe zanê.
Yaralı, yarasını bilir
Birîna mi kûr e, aqlê mi dûr e.
Yaram derindir aklım uzaktır
Birîna xwe bi destê xwe derman bike.
Kendi yarana kendin ilaç sür
Bi sebrê harsim dibê helaw.
Sabır ile olgunlaşmamış üzüm bile helva olur
Biserhati ji şêxa zanetir in.
Tecrübeli kişi şeyhlerden daha bilgilidir
Biserhatiyek ji hezar șîretî çêtir e.
Bir tecrübe bin nasihattan daha yararlıdır
Bi tifinga xelke mêranî nabe.
Başkasının silahıyla erkeklik yapılmaz
Bixwekirya, derman tinîne.
Kendi başına iş yapanın derdine derman yoktur
Bizre dexlê ji çolê ye, bizre însên ji Torê ye.
Ekinlerin tohumu tarladan, insan nesli ise kökenden gelir.
Bi zorê stuwê xwe li kêrê diherhitênê.
Boynunu zorla bıçağa sürtüyor
Bûk a çê ye, xesî dê ye.
Gelin iyi ise kaynana anadır
Bûka xalê li serê malê.
Dayının gelini evin reisi
Bûka xaltê, her roj li dawete.
Teyzenin gelini olmak her gün düğünde olmaktır
Bûk li hespe ye, hefsar li destê ye, kes nizanê nesîbệ kê ye.
Gelin atın üstünde, dizgini elinde kimse bilmiyor kime kısmettir
Bûkê nû hêkê hesinî dikin.
Yeni gelinler demir yumurta yapar
Bûke, ne jehr e ne ziman e, xesuwê ne din e ne iman e.
Gelinin ne zehri var ne dili, kaynanın da ne dini var ne imanı