Daha Fazla
Lulu ve Lulubumlar
Lullubiler hakkında antik bir metin.
Lulular, Mezopotamya’nın kuzey bölgelerinde, özellikle dağlık ve çöl alanlarında yaşayan bir göçebe halktır. Bu grup, Sümer şehir devletleri ile sık sık çatışmalara girmiştir.
1
Lulubumlar, özellikle Lulub bölgesinde yaşayan, genellikle dağlık arazilerde bulunan bir grup olarak tanımlanır.
2
Lulular konuştukları dil doğrulanamadığından sınıflandırılmamış dil olarak kabul edilmektedir. Lullubiler'in, İrani dil konuşanlardan yüzyıllar öncesine uzandığı ve Lullibi teriminin de Hurrice olabileceği değerlendirilmektedir.
3
Bununla birlikte Lullubileri, Gutilerle birlikte Kürtler'in atası olarak belirten görüşlerde bulunmaktadır.
4
5
6
Kürtlerin bilimsel kökeni üzerine 2000'yılından beridir devam eden ağırlıkla iskeletler üzerine yapılan DNA araştırmaları olmak üzere, Paleo/Arkeo genetik kanıtların buluntularına dayalı disiplinler arası bir dizi Bilimsel çalışma sonucunda; Lullular'ın da aralarında bulunduğu Guti,Mittani,Hurriler gibi birbiriyle akraba bazı Zagros dağı halklarının Kürtlerin Ön atalarını oluşturduğu ve etnogenezine katkıda bulunduğu sonucuna varılmıştır.
7
Bazı Tarihçiler ve Dil bilimciler'de Lullubiler'in Kürtlerin atalarını olduğu görüşünü sunmaktadır. Lulu ve Lulubumların sosyal yapısı hakkında sınırlı bilgi bulunmaktadır. Ancak, bu grupların göçebe yaşam tarzları nedeniyle yerleşik Sümer toplumlarıyla sürekli etkileşimde bulunduğu ve zaman zaman çatışmalar yaşadığı bilinmektedir.
8
Hem Gutiler hem de Lulular Sümer ve Akad yazıtlarında benzer şekilde tanımlanmıştır. Sümer tabletlerinde Gutiler, Mezopotamya'ya kuzeyden gelen ve sık sık akınlar düzenleyen 'barbar' halklar olarak anılırken, Lulular da dağ halkları olarak tanımlanır. Guti Krallığı’nın zayıflamasının ardından bu bölgedeki güç boşluğunu doldurmaya çalışan halklardan biri de Lulular olabilir.
9
Bu halkın Zehav, Şehrezor ve Süleymaniye bölgesinde yaşadıkları görülmüş ise de bu bölge ne zaman geldikleri bilinmiyor; ancak daha sonra Guti halkıyla anlaşarak şimdiki Süleymaniye civarında yaşadıkları bir gerçek. Ayrıca Halman(Hilvan) bölgesini de istila etmişlerdir. Nitekim Kerkük bölgesinde ortaya çıkan bazı tarihi eserler ve diğer bir kısım belgeler; Akad kralı Naramsin zamanında yazılmış olan bir kitabedir ve bu kitabı o halkla ilgili dikkat çeken bilgileri içermektedir.
10
İki toplumun dilleri arasındaki bazı benzerlikler ve işaretlerden yola çıkılarak M.Ö: 19. ve 18. yüzyıldaki bazı Asur krallarının Lulu halkından oldukları sonucuna varılmıştır. Öyle anlaşılıyor ki bu halkın bir kısmı da Suriye'de yaşıyordu. Nitekim daha önce 13. yüzyılın başlarından itibaren Asur orduları ile Lulu halkı arasındaki ilişki ortaya çıkmıştır ve bu ilişkiler sayesinde Asurlulardan kalma bir çok belge ve bulgularda bu halktan ve yurtlardan genişçe söz edilmektedir. Lulularla ilgili belge ve bulgular üzerindeki araştırmalarıyla tanınan doğubilimci Hüsing’in görüşüne göre bu halkın dili Elami dillerine benziyordu. Bununla beraber Lulu halkının dili ile Huri halkının dilinde bazısı benzer ifadeler ve kelimeler kullanıyordu. Asur kralı ikinci Asurnaserpal döneminden kalan değişik belge ve bulgulardan anlaşıldığı kadarıyla Lulu ülkesi uygarlık ve bayındırlık bakımından büyük bir ilerleme kaydettiği gibi, halkı da çeşitli sanat dallarından bayağı ileri gitmişlerdir. Öyle ki Asur krallı, bu ülkenin bir çok sanatçı ve ustasını Asur ülkesine getirmişti. İşte profesör Speiser; Luluların bugünkü lorların ataları olduğu kanaatindedir.
11
Kral Shulgi ve Lullubiler arasındaki savaşı anlatan, Antik tablet.
Akadlarla yapılan bir savaşta ölen,Sivri sakallı ve uzun örgü saçlı,Lullubi Savaşçısı