PART İMPARATORLUĞU DÖNEMİNDE MED HALKI

Part İmparatorluğu MÖ 94'te, II. Mithridates'in (MÖ.124-91) hükümdarlığı sırasında en geniş sınırlarına ulaşmıştı.

Part İmparatorluğu veya Aşkan İmparatorluğu, M.Ö. 247'de, İran'ın kuzeydoğusundaki Part bölgesinde, Arsak hanedanı tarafından kuruldu. Kuruluşu, Seleukos İmparatorluğu'nun zayıflamasıyla paralel bir süreçte gerçekleşti. Partlar, Makedon İskender'in mirasçılarından biri olan Seleukoslar'a karşı bağımsızlık mücadelesi verirken, özellikle 3. yüzyılda Susa, Babil ve diğer bölgeleri ele geçirerek topraklarını genişlettiler. ¹

İlk hükümdarları Arsakes I, Partların güçlenmesine zemin hazırladı. M.Ö. 2. yüzyılda, Part İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu ile savaşarak, Doğu'da önemli bir güç haline geldi. Partlar, özellikle ticaret yollarını kontrol ederek ve kültürel etkileşimlerle zenginleştiler. ² Partlar, M.Ö. 3. yüzyılın ortalarından itibaren Medya bölgesine (günümüz İran'ının kuzeybatısında) girmeye başladılar. Bu süreç, Seleukos İmparatorluğu'nun zayıflamasıyla ve Partların bağımsızlık mücadelesi vermesiyle mümkün oldu. ³

Partlar, M.Ö. 140 civarında Medya'nın önemli şehirlerini ele geçirerek bu bölgeyi kontrol altına aldılar. Özellikle, Partlar M.Ö. 130 civarında Medya'nın doğu kesimlerine hâkim olduktan sonra, bölgedeki Med halkını himayelerine almış oldular. Bu dönem, Partların güçlenerek Roma İmparatorluğu ile rekabet etmeye başladığı bir süreçtir ⁴

Partlar, M.Ö. 63 civarında Seleukos İmparatorluğu'nun önemli kalıntılarından birine son verdiler. Özellikle Partlar, M.Ö. 41-40 yıllarında, Seleukos İmparatorluğu'nun kalıntılarını hedef alarak, Babil ve Medya gibi stratejik bölgeleri ele geçirdiler. ⁵ Bu tarihte, Roma'nın gücüyle birleşen Part İmparatorluğu, Seleukosların topraklarını ele geçirerek kendisini Doğu'da önemli bir güç haline getirdi. ⁶ İmparatorluk, M.S. 3. yüzyıla kadar sürdü, ancak Sasaniler tarafından sona erdirildi ⁷

Kaynakça