Rojava(Batı) Kürdistanı

Rojava Kürdistan'ı ya da kısaca Rojava, Kürdistan'ın bir parçasıdır ve İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Lozan Antlaşması ile Suriye rejiminin sınırları içerisinde kalmıştır. Rojava Kürdistan'ı, Kuzey Kürdistan sınırına paralel bir şekilde, Afrin şehrinden başlayarak Kuzey Kürdistan'ın karşısındaki Kamışlo şehrine kadar uzanmaktadır. ¹

Coğrafya

Rojava Kürdistanı, Kürdistan'ın en küçük bölgesi olup, 31.000 km²'lik bir alana yayılmaktadır. Şu an Suriye yönetimi altındaki bu bölge, büyük ölçüde düzlükler ve ovalardan oluşur. Batıdan doğuya doğru uzanan ve dar olan Rojava, kuzey ve çevresine doğru genişler. Suriye Kürdistanı, Türkiye ve Irak sınırları boyunca birbirine bitişik olmayan üç ana bölgeden oluşur: kuzeybatıda Afrin, kuzeyde Kobani ve kuzeydoğuda Cezire. Afrin bölgesi, adını Afrin şehrinden alır ve çevresindeki ovaları ve Kürt Dağı'nı kapsar. Fırat Nehri'ne yakın kuzey-orta bölge, Kobani şehriyle tanınır. Kuzeydoğuda yer alan Cezire, adını Fırat ve Dicle nehirleri arasındaki 'ada' anlamına gelen kelimeden alır ve Haseke ile fiili başkent olan Kamışlo şehirlerini içerir. Üç bölge de kuzeyde Türkiye Kürdistanı ile sınır komşusudur, ayrıca Cezire bölgesi doğuda Irak Kürdistanı ile de sınır komşusudur. ^{2 3}

Coğrafi ve İklimsel Özellikler

Rojava'nın iklimi iki ana bölgeye ayrılabilir:

Afrin Bölgesi İklimi:
Afrin bölgesindeki iklim, Akdeniz iklimine yakındır. Yazlar sıcak ve zaman zaman yağmurlu geçerken, kışlar genelde sert değildir. Bu iklim yapısından dolayı Afrin bölgesi, ormanlık alanlar ve bitki örtüsü açısından zengindir. Bölgede özellikle zeytin ağaçları yoğunluktadır.

Serê Kaniyê, Hesîçe, Amûdê, Qamişlo ve Derik Bölgeleri İklimi:
Bu bölgeler geniş düzlüklerden oluşmaktadır ve dağlık alanlar bulunmamaktadır. Kışlar hafif geçer ve nadiren kar yağar. Yağmur zaman zaman görülür. Ocak ayında Qamişlo'da sıcaklık ortalama +7°C, Derik ve Amûdê'de ise +6°C civarındadır. Yazlar uzun ve oldukça sıcaktır; sıcaklık 40°C'ye kadar ulaşabilir. Yaz mevsiminde Arap Yarımadası ve Suriye çöllerinden gelen sıcak rüzgarlar bölge iklimini etkiler.

Coğrafi Yapı

Rojava, Çiyayê Gewr'dan başlayarak Afrin ve Çiyayê Kurmênc bölgelerine kadar uzanır. Çiyayê Kurmênc 1.200 metre yüksekliğindedir. Bu dağlardan Kobani'ye kadar olan alan dar bir yapıya sahiptir ve bu bölgede genelde Arap nüfusu yaşar. Kobani şehri ve çevresinde Kürdistan toprakları yeniden genişler ve Kürtler kendi topraklarında yaşamlarını sürdürürler.

Şehirlerin Bölünmüşlüğü

Qamişlo ve Nusaybin, aslında bir bütün olan iki şehir olmasına rağmen Türkiye ve Suriye sınırı ile ayrılmıştır. Qamişlo Suriye yönetimi altında kalırken, Nusaybin Türkiye'nin kontrolü altındadır. Bu ayrılığı görsel olarak da fark edebilirsiniz; Nusaybin'de Türk bayrağı dalgalanırken, Qamişlo'da Suriye bayrağı bulunmaktadır.

Konuştukları dil

Rojava Kürdistanı'nda en çok konuşulan dil Kürtçe'nin Kurmanci lehçesidir. Ancak bölgede Arapça, Süryanice ve diğer diller de konuşulmaktadır. Bölgede Kürtçe yayın yapan gazeteler ve televizyon kanalları bulunmaktadır.

Din

Bölgede yaşayan dinler arasında başlıcaları İslam, Êzîdîlik ve Hristiyanlıktır. Ancak bu dinlerin mezheplerine bağlı insanlar da bulunmaktadır. Bölgedeki nüfusun yaklaşık %80’i Müslümandır. Bunun dışında, Êzîdîler de bölgede büyük bir nüfusa sahiptir ve bu oran yaklaşık %10 civarındadır. Ancak, Êzîdîlerin bir kısmı kendi bölgelerinden göç etmiştir. Eskiden bu sayı çok daha yüksekti.Benzer şekilde, bölgede Hristiyanların oranı da yaklaşık %10’dur. Hristiyan nüfusunun büyük bir kısmını Asurîler oluşturur. Ancak bölgede sayıları az da olsa Hristiyan Kürtler de bulunmaktadır. Geçmişte bölgede Yahudi Kürtler de yaşamaktaydı. Baas rejiminin yönetimi sırasında burada yaşıyorlardı, ancak daha sonra bir kısmı İsrail’e, bir kısmı ise Avrupa ülkelerine göç etti. Günümüzde bölgede çok az sayıda Yahudi kalmıştır. Yine de bazı yerlerde sinagogları hâlâ bulunmaktadır ve korunmaktadır.

Rojava Kürdistan'ın şehirleri

Qamişlo
Cerablûs
Cindirêsê
Dêrika Hemko
Dirbêsiyê
Efrîn
Êndîwer
Ezaz
Girê Spî
Hesîçe
Kobanî
Bozanê(Eyn îsa)
Silûk
Minbic, Membic, Mabok, Minbuj
Rimêlan
Serê Kaniyê
Tirbespiyê
Til Koçer
Reqa
Tebqa
Şedadê
Hol
Heleb
Babê
Amûdê
Girkê legê
Dêre Zor
Elbû kemal
Baxoz
Îdlîb
Xemilîn (Laziqiye)
Arfêtê, Şehba, Erefêt, Til Rifet
Girê Xurma (Til Temir)
Sirîn