Daha Fazla

Canpolatoğlu ihtilali


Kürt Canbolat (Canpolatoğlu) ailesi, geçmişte Kilis’te önemli bir yönetim gücüne sahipti. Bu aileden Emir Hüseyin, Cağalizade Sinan Paşa döneminde Halep vilayetinin Beylerbeyi olarak atanmıştı. Ancak, Sadrazam tarafından İran seferine katılmak için görevlendirildiğinde, Emir Hüseyin bir bahane uydurarak bu savaşa katılmayı reddetti. Sadrazam, İran'dan dönünce Emir Hüseyin’i yanına çağırarak onu öldürttü. Emir Hüseyin’in ölüm haberini alan kardeşi Emir Ali, Halep’e giderek Osmanlı'ya karşı isyan başlattı ve Trablusşam’a yürüyerek şehri ele geçirdi. Ardından Şam çevresine saldırıp yağmalama yaparak güç kazandı. Kendisini bağımsız bir yönetici olarak ilan etti, ordu kurdu, para bastı ve camilerde kendi adına hutbe okuttu. Bu sıralarda, Toskana hükümetiyle ittifaklar yapmaya çalışarak, diğer bölge hükümetleriyle de benzer anlaşmalar yapmayı hedefledi.

Sadrazam Kuyucu Murad Paşa, Anadolu’daki isyanları bastırmak için görevlendirilmişti ve Canpolat ailesinin tehdidine karşı hazırlıklara başlamıştı. Canpolat ailesi, bu tehditlere karşı 20.000 süvari ve eşit sayıda piyadeden oluşan bir ordu kurarak Osmanlı ordusunu Bagras geçidinde karşıladı. Kuyucu Murad Paşa, Osmanlı ordusuna ilaveten 40.000 kişilik bir Kürt birliğiyle Canpolat’ın ordusuna karşı yürüdü. Ancak, Kuyucu Murad Paşa, Canpolat’ın bulunduğu yerin savaş için uygun olmadığını düşünüp, ordusunu Arslanbeli Boğazı’na çekerek Canpolat’ın ordusunu kuşattı.

1607 Ekim’inde Oruç Düzlüğü’nde iki ordu karşı karşıya geldi ve kanlı bir savaş yaşandı. Sonuç olarak, Canpolat ordusunun büyük bir kısmını kaybederek mağlup oldu ve Halep’e geri çekilmek zorunda kaldı. Ancak, Halep’te de istikrar sağlayamayarak son çare olarak İstanbul’a gidip Sultan Ahmed’den af diledi. Sultan Ahmed, Canpolat’ı affetti ve onu Temeşvar Beylerbeyliği’ne atadı, küçük kardeşini ise saraya aldı. Ancak, Kuyucu Murad Paşa, Sultan’a karşı duyduğu öfke nedeniyle, Canpolat’ı İstanbul’a gidip yeni görevini almak üzere yola çıkarken Belgrad Kalesi’nde öldürttü.

Bu olay, Canpolat ailesinin Osmanlı’ya karşı gösterdiği direnişin ve yerel güçlerin merkezi yönetime karşı verdikleri mücadelenin önemli bir örneği olarak tarihe geçmiştir.


Kaynakça

  • 1.-Zeki Beg, Muhammed Emin. Kürtler ve Kürdistan Tarihi. Nubihar Yayınları, 2020.